tijd

{{tijd}}{{/term}}

1 [als ononderbroken eenheid; tijdsduur] time

2 [tijdstip; juiste/geschikte moment] time

3 [tijdvak] time(s) ⇒ period, age

4 [seizoen] season ⇒ time

5 [taalkunde] tense

♦voorbeelden:

1   hij heeft er tijd en geld voor over • he's got both the time and the money for it

     in de helft van de tijd • in half the time

     in een jaar tijd • (with)in a year

     na bepaalde tijd • after some/a time, eventually

     geruime tijd • a considerable time, a good while

     de hele tijd • all the time, the whole time

     een hele tijd geleden • quite a while ago

     het is hoog tijd om te vertrekken • it's high time we left

     en dat is hoog tijd ook! • and about time too!

     het is de hoogste tijd! • 〈in kroeg〉 time, (gentlemen,) please!

     een tijd lang • for a while/time

     ik heb haar lange tijd niet gezien • I haven't seen her for/in ages/quite a while

     een lange/korte tijd duren • last a long/short time

     voor onbepaalde tijd • indefinitely, for an indefinite period

     sedert onheuglijke tijden • since time immemorial

     〈sport〉 een scherpe tijd neerzetten • record/run a fast time

     vrije tijd • spare/free time, time off, leisure (time)

     waar blijft de tijd? • where's the time gone (to)?

     iets een tijdje doen • 〈ook〉 take a turn at something

     het zal mijn tijd wel duren • I won't be around to see it

     het duurde een tijdje voor ze eraan gewend was • it was/took a while before/until she got used to it

     ik ben niet aan tijd gebonden • I'm not pressed for time

     ik geef je vijf seconden de tijd • I'm giving you five seconds

     je moet jezelf de tijd geven • take your time

     iemand de tijd geven/gunnen • give someone time

     zich de tijd niet gunnen (om) • not take the time (to)

     heb je even tijd? • have you got a moment/a sec?

     die tijd heb ik gehad • I'm past that now, I've been through that

     geen/genoeg tijd hebben om … • have no/enough time to …

     tijd genoeg hebben • have plenty of/enough time

     de tijd hebben • have time

     we hebben hem een tijd niet gezien • we haven't seen him for a/some while/some time

     we hebben de tijd aan onszelf • our time is our own

     weinig tijd hebben • not have got much time, be pressed for time

     je hebt nog 14 dagen de tijd • you've got 14 days left

     tijd kosten • take time

     als je geen tijd hebt, maak je maar tijd • if you haven't got time, make time

     de tijd nemen voor iets • take one's time about/over something

     tijd opnemen • record the time

     tijd rekken • 〈sport〉 use delaying tactics

     er is geen tijd te verliezen • there's no time to lose/to be lost

     de tijd verstrijkt • time passes

     dat was me nog eens een tijd! • what a time that was!, those were the days!

     tijd winnen • gain time; 〈bij gevaar ook〉 play for time

     mijn tijd zit erop • ±I've done my stint

     in de baas zijn tijd • during/on the boss's time

     uw tijd is om • your time is up

     binnen afzienbare tijd • within the foreseeable future

     binnen niet al te lange tijd • (with)in the not too distant future, before (too) long

     binnen de kortst mogelijke tijd • in (next to) no time

     het heeft in tijden niet zo geregend • it hasn't rained like this for ages

     met de tijd breidde de hongersnood zich uit • as time went on the famine spread

     dit zal met de tijd wel beter gaan • it'll probably get better in time

     met zijn tijd geen raad weten • have time on one's hands

     na korte tijd lukte het ons om … • we soon managed to …

     〈sport〉 de 400 meter op tijd lopen • run a timed 400 metres

     sinds enige tijd • for some time (past)

     een tijd van 11 seconden • a time of 11 seconds

     het is maar voor korte tijd • it's only for a short while

     voor de tijd van • for a period of

     〈spreekwoord〉 de tijd zal het leren • time will tell

2   de tijd van aankomst • the time of arrival

     vorig jaar om dezelfde tijd • (at) the same time last year

     de plaatselijke tijd • local time

     de tijd is rijp om … • the time is ripe to …

     heeft u de tijd ? • have you got the time?

     〈pregnant〉 het is tijd • it's time; 〈tijd om te stoppen〉 time's up

     〈pregnant〉 als het mijn tijd is • when my time comes

     't is allang tijd geweest • it's long past/ 〈informeel〉way past/way over time

     als de tijd daar is • when the time/day comes

     〈Algemeen Zuid-Nederlands〉 zijn tijd uitdoen • serve one's time

     zijn tijd uitzitten • serve/ 〈informeel〉do one's time

     de tijd verdrijven/korten/doden • kill time

     eindelijk! het werd tijd • at last! it was about time (too)!

     het wordt tijd dat … • it is (high) time that …

     〈pregnant〉 het wordt mijn tijd • I must be off, it's time for me to go

     bij tijd en wijle • now and again/then

     morgen/gisteren om deze tijd • (about/ ^Aaround) this time tomorrow/yesterday

     tijd om te eten/te slapen • time to eat/to go to bed

     op vaste tijden • at set/fixed times

     〈Algemeen Zuid-Nederlands〉 op tijd en stond • in due course

     net op tijd • just in time

     op tijd • in time 〈om iets te doen/voorkomen〉; on time 〈volgens een bepaald tijdschema, afspraak e.d.〉

     de bussen lopen precies op tijd • the buses run to/on time/schedule

     stipt op tijd • punctual; 〈informeel〉 on the dot

     ruim op tijd • with plenty of time to spare

     op tijd naar bed gaan • not go to bed late

     zij is over tijd • she's late with her period, her period's late/overdue

     rond die tijd • around then/that time

     sinds korte tijd • recently, lately

     te allen tijde • at all times

     te zijner tijd • in due course, when appropriate

     tegen die tijd • by that time, by then

     ten tijde van hun huwelijk • at the time of their marriage

     ten tijde van Hendrik VIII • in the days/time/age of Henry VIII

     van tijd tot tijd • from time to time

     van die tijd af • from that time (on/onward(s), (ever), since (that time)

     een tijd van komen en een tijd van gaan • ±nothing lasts forever

     warm voor de tijd van het jaar • warm for the/this time of year

     sterven voor zijn tijd • die before one's time/prematurely

     je moet de eerste tijd nog rustig aandoen • to begin with/at first you must take it easy

     in minder dan geen tijd • in (less than) no time

     een tijdje • a while

     veel tijd in beslag nemen • take up a lot of time

     tijd te kort komen • run out/run short of time

     〈spreekwoord〉 komt tijd, komt raad • time reveals all things

3   betere tijden gekend hebben • have known better times/seen better days

     een dure tijd • a time/period when the cost of living is high

     goede/slechte tijden • good/bad times

     de laatste tijd • lately, recently

     hij heeft een moeilijke tijd gehad • he's been through/had a hard time

     de goede oude tijd • the good old days

     dat is allemaal verleden tijd • that's all in the past/water under the bridge

     zijn (beste) tijd gehad hebben • be past one's best/prime, have seen better days

     die tijd is geweest/‘voorbij’ • those days are gone/past/over

     er is een tijd geweest dat … • there was a time when …

     niet met zijn tijd meegaan • be behind the times

     de tijden zijn veranderd • times have changed

     zijn tijd (ver) vooruit zijn • be (far/well/ 〈informeel〉(way) ahead of one's time

     bij tijden • at times/intervals

     (goed) bij de tijd zijn • be right up to date, be on the ball

     in tijden van oorlog • in times of war

     in deze/onze tijd • in these times, nowadays

     in deze tijd van het jaar • at this time of (the) year

     in vroeger tijd • in earlier times/the past

     met zijn tijd meegaan • keep up with/move with the times

     uit de tijd raken • go/get/become out of date; become outdated

     die muziek is uit de tijd • that music is out of date/old-fashioned

     dat was voor mijn tijd • that was before my time/day

     dat was voor die tijd heel ongebruikelijk • in/for those days it was most unusual

     vóór die tijd was het een klooster • it used to be/previously it was a monastery

     vóór de tijd van de auto • before the era of the car

5   de tegenwoordige/verleden tijd • the present/past tense

     〈figuurlijk〉 dat is voltooid verleden tijd • that's over and done with, that's ancient history